SREDA, 19. JUN U 19.00 MALA SALA

razgovor o Milošu Crnjanskom povodom dokumentarnog filma

Od vremena Jelene Vukanović, mađarske kraljice, žene Bele Drugog Slepog, pa kroz doba Despota Stefana Lazarevića i njegovih ratnika, do burnog sedamnaestog i osamnaestog veka - Srbi su igrali jednu neobičnu ulogu u takozvanoj ,,Gornjoj zemlji“.

Taj izraz koristili su naši sunarodnici iz Srema, Banata i Bačke, da označe predele koje su njihovi zemljaci masovno naseljavali, na krajnjem severu od matice. Beč, Komoran, Sentandreja, Temišvar i mnogi drugi gradovi, varoši i predeli bili su krajnje odredište brojnih seoba koje su se odvijale vekovima. Srpskih seoba. Iz toga sveta potiče i Miloš Crnjanski koga je Mihiz istakao kao ,,najvećeg pisca srpskog jezika, otkad se njim govori i piše“, a čiji su citati ukrasili ovaj dokumentarni prikaz.

Ovaj četrdesetominutni film pokazuje bogat srpski kulturni legat koji i danas postoji u Mađarskoj, uprkos tome što u toj zemlji danas živi svega deset hiljada ljudi našeg porekla. Autori filma kreću se kroz živu srpsku prošlost, prikazujući naše zadužbine, spomenike, muzeje i druge važne građevine i istorijske uspomene koje se nalaze u Budimpešti, Sentandreji i drugim srpskim naseobinama u tom delu sveta. Narator je Bojan Žirović, a o ljudima, seobama, spomenicima i događajima iz ovog segmenta istorije govore dr Dinko Davidov, Srpska akademija nauka i umetnosti, dr Milo Lompar, Filološki fakultet u Beogradu, dr Bojan Popović, kustos Galerije fresaka, i Njegova svetost patrijarh srpski gospodin Irinej. Producent filma je Milan P. Kićevac, a reditelj Boško Milosavljević.