SREDA, 31. MART U 19.00 VELIKA SALA
razgovor povodom knjige
Knjiga „Njegošev nacionalizam“ nastala je „iz uverenja da Njegoševu ideju nacije treba ispitati celovito, u svim njenim važnim aspektima i ograncima, kao jednu od nosećih ideja njegovog pesništva u celini, a ne kao ’prateći sadržaj’ i ’materijal’ u kojem se opredmećuje njegov doživljaj sveta i čoveka. Drugim rečima, u ovom istraživanju krenućemo od Njegoševog razumevanja nacije u njenom najdubljem, metafizičko-religioznom značenju, uvereni da ona kod njega ima upravo takav semantički i aksiološki status. U Njegoševom pesništvu postoje eksplicitni iskazi o tome da je pripadnost narodnoj zajednici (narodnosti, narodu, plemenu) nešto mnogo više od puke sociološke činjenice, u kojoj se nacionalni identitet svodi na skup kulturoloških, lingvističkih, običajnih, istorijskih, ekonomskih… faktora.
Nacionalno osećanje, rodoljublje, kod njega ima sakralno i metafizičko utemeljenje, te je ono po svojoj prirodi vera – prostor čovekovog opštenja sa božanskim.“
Prema Dušku Babiću, Njegošev nacionalizam ima „izrazit lični pečat“, ali ga „nikako ne treba razumeti kao tvorevinu njegove imaginacije i pesničke slobode. Naprotiv, njegova nacionalna ideja, kao i snaga njegovog genija, izrasla je iz dubine narodnog bića, istorije i sudbine. U tome i jeste osnovna snaga njegove poezije i tajna njenog značaja u srpskoj književnosti i kulturi. To je razlog zbog kojeg se Njegoševa poezija odavno ne posmatra samo kao umetnička tvorevina najvišeg reda, nego i kao ključ za razumevanje istorije i identiteta srpskog naroda.
